boek

vervoeging van
	boeken

Nederlands

Uitspraak

Geluid: boek (hulp, bestand)
IPA: / buk / (1 lettergreep)

Woordafbreking

boek

Woordherkomst en -opbouw

In de betekenis van ‘leesboek’ voor het eerst aangetroffen in 901 ^[1]

afkomstig van:

Middelnederlands: boec

Oudnederlands: buoc

Germaans: *bōks

Verwant in Germaans:

West: Engels: book (Angelsaksisch: bōc), Duits: Buch, (Oudhoogduits: buoh), Fries: boek (Oudfries: bōk)

Noord: Zweeds/Noors: bok, Deens: bog, (Oudnoords: bók), IJslands/Faeröers: bók

Zelfstandig naamwoord

het boek o

een ingebonden bundel bedrukte of beschreven vellen papier
- Als hij wat tijd voor zichzelf had, ging hij bijna altijd een boek lezen.
deel van een groter geschrift
boeken: de administratie
- Het gestopte slachthuis Hilckmann moet de gemeente Nijmegen inzage geven in de boeken.^[2]

Hyponiemen

Afgeleide begrippen

Uitdrukkingen en gezegden

Een gesloten boek zijn

Ergens niets van begrijpen ofwel: ergens weinig/niets van weten

Een open boek zijn

Heel helder en duidelijk zijn, zonder geheimen

Met de neus in de boeken zitten

Al lezend studeren

• Ik probeerde me voor te stellen waar ze nu mee bezig zouden zijn: met hun neus in de boeken of chattend met hun vrienden. ^[3]

Volgens het boekje

Precies volgens het plan

• Alles was ongetwijfeld volgens het boekje verlopen, meldde hij. ^[4]

Spreken als een boek

Te boek staan als

Een bepaalde reputatie hebben

Overerving en ontlening

Vertalingen

1. een ingebonden bundel bedrukte of beschreven vellen papier

Afrikaans: boek ^(af)
Arabisch: كتاب ^(ar)
Bretons: levr ^(br)
Bulgaars: книга ^(bg) v
Catalaans: llibre ^(ca) o
Cebuano: basahon
Centraal-Nahuatl: amoxtli ^(nhn)
Deens: bog ^(da)
Duits: Buch ^(de) o
Engels: book ^(en)
Esperanto: libro ^(eo)
Estisch: raamat ^(et)
Fins: kirja ^(fi)
Frans: livre ^(fr) m
Fries: boek ^(fy) o
Grieks: βιβλίο ^(el) o
Hongaars: könyv ^(hu)
Ido: libro ^(io)
Iers: leabhar ^(ga)
Interlingua: libro ^(ia)
Italiaans: libro ^(it) m
Japans:
- Kanji: 本 ^(ja)
- Hiragana: ほん ^(ja)
- Romaji: hon ^(ja)

Latijn: liber ^(la) m
Lets: grāmata ^(lv)
Limburgs: book ^(li) o
Litouws: knyga ^(lt) v
Noors: bok ^(no)
Oekraïens: книжка ^(uk), книга ^(uk) verheven stijl
Oppersorbisch: kniha ^(hsb) v
Papiaments: buki
Picardisch: live ^(pcd)
Pools: książka ^(pl) v
Portugees: livro ^(pt) m
Roemeens: carte ^(ro) v
Russisch: книга ^(ru) v "kniga"
Sloveens: knjiga ^(sl) v
Slowaaks: kniha ^(sk) v
Spaans: libro ^(es) m
Tagalog: libró ^(tl)
Tsjechisch: kniha ^(cs) v
Turks: kitap ^(tr)
Vietnamees: sách ^(vi)
Waals: live ^(wa) m
Welsh: llyfr ^(cy)
Xhosa: incwadi 9
Zweeds: bok ^(sv)

Werkwoord

boek

eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van boeken
- Ik boek.
gebiedende wijs van boeken
- Boek!
(bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van boeken
- Boek je?

Gangbaarheid

Het woord boek staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "boek" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.^[5]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.
Zie Wikiquote voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ "boek" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑ Jorg Leijten NRC 28 april 2016
↑ Tim Voors Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada
↑ Suzanne Vermeer: All-inclusive 2008
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Afrikaans

Zelfstandig naamwoord

boek

boek

Limburgs

Uitspraak

IPA: /buːk/ (Etsbergs)

Zelfstandig naamwoord

boek m

buik

Verbuiging

	enkelvoud				meervoud
	geheel	gemuteerd	verkleind	gemuteerd verkleind	geheel	gemuteerd	verkleind	gemuteerd verkleind
nominatief	boek	poek	buukske	puukske	boeke, buuk	poeke, puuk	buukskes	puukskes
genitief	boeks	poeks	buukskes	puukskes	boeke, buuk	poeke, puuk	buukskes	puukskes
locatief	boekes	poekes	boekeske	poekeske	boekese	poekese	boekeskes	poekeskes
datief	boeke	poeke	buukske	puukske	boeke, buuk	poeke, puuk	buukskes	puukskes
accusatief	boek	poek	buukske	puukske	boeke, buuk	poeke, puuk	buukskes	puukskes

[p{{{1}}}-1] "boek" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

[2] Jorg Leijten NRC 28 april 2016

[3] Tim Voors Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada

[4] Suzanne Vermeer: All-inclusive 2008

[5] Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

[1]