Szczekuszka
Ochotona | |||||
Link, 1795[1] | |||||
![]() Szczekuszka nepalska (O. roylei) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Infragromada | |||||
Rząd | |||||
Rodzina | |||||
Rodzaj |
szczekuszka | ||||
Typ nomenklatoryczny | |||||
Ochotona minor Link, 1795 (= Lepus dauuricus Pallas, 1776) | |||||
| |||||
Gatunki | |||||
|
Szczekuszka[16] (Ochotona) – rodzaj niewielkiego ssaka z rodziny szczekuszkowatych (Ochotonidae).
Rozmieszczenie geograficzne
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Północnej, we wschodniej Europie i w południowo-wschodniej Azji[17][18][19].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała (bez ogona) 110–260 mm, długość ucha 14–39 mm, długość tylnej stopy 22–43 mm; masa ciała 40–360 g[19][20].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj zdefiniował w 1795 roku niemiecki botanik i zoolog Heinrich Friedrich Link w książce swojego autorstwa poświęconej historii naturalnej[1]. Link wymienił kilka gatunków – Ochotona minor Link, 1795 (= Lepus dauuricus Pallas, 1776), Lepus pusilla Pallas, 1769 i Lepus alpinus Pallas, 1773 – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie)[21] Ochotona minor Link, 1795 (= Lepus dauuricus Pallas, 1776) (szczekuszka dauryjska).
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Ochotona: mongolska nazwa ochodona dla szczekuszki[21].
- Pika (Pica): tunguska nazwa peeka dla szczekuszki[22]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Lepus alpinus Pallas, 1773.
- Lagomys (Lagomis): gr. λαγως lagōs „zając”; μυς mus, μυος muos „mysz”[23]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Lepus alpinus Pallas, 1773.
- Abra (Abrama): tybetańska nazwa abra dla szczekuszki[24]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Lagomys curzoniae Hodgson, 1857.
- Ogotoma: wariant pisowni Ochotona[25]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Ogotoma pallasi J.E. Gray, 1867.
- Conothoa: anagram nazwy rodzajowej Ochotona Link, 1795[8]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Lagomys roylii Ogilby, 1839.
- Tibetholagus (Tibetolagus): Tybet; gr. λαγως lagōs ‘zając’[26]. Gatunek typowy: Lagomys koslowi Büchner, 1894.
- Lagotona: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Lagos Palmer, 1904 oraz Ochotona Link, 1795[11]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Lepus pusilla Pallas, 1769.
- Pliochotona: pliocen, od πλειων pleiōn ‘więcej, większy’, forma wyższa od πολυς polus ‘dużo’[27]; rodzaj Ochotona Link, 1795. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): †Ochotona lagreli Schlosser, 1924.
- Argyrotona: gr. αργυρος arguros ‘srebro’, od αργος argos ‘lśniący, błyszczący’[28]; rodzaj Ochotona Link, 1795[13]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Ochotona thibetana A. Milne-Edwards, 1871.
- Buchneria: Eugen Büchner (1861–1913), rosyjski zoolog niemieckiego pochodzenia[14]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Lagomys erythrotis Büchner, 1890.
- Alienauroa: łac. alienus „obcy, cudzy”; auris „ucho”[15]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Ochotona huanglongensis Liu Shaoying, Jin Wei, Liao Rui & Sun Zhiyu, 2017.
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie podrodzaje i gatunki[29][20][17]:
Podrodzaj | Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[16] | Podgatunki[19][17][20] | Rozmieszczenie geograficzne[19][17][20] | Podstawowe wymiary[19][20][h] | Status IUCN[30] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Lagotona | ![]() |
Ochotona pusilla | (Pallas, 1769) | szczekuszka malutka | gatunek monotypowy | pas stepu od Wielkiego Syrtu, na południe od gór Ural i Mugodżary, na wschód do zachodniego Ałtaju (Rosja i Kazachstan) | DC: 15–21 cm MC: 95–270 g |
LC |
Pika | Ochotona princeps | (J. Richardson, 1828) | szczekuszka amerykańska | 5 podgatunków | nierównomiernie w górach południowo-zachodniej Kanady (południowa Kolumbia Brytyjska i południowo-zachodnia Alberta) i zachodnich Stanów Zjednoczonych; zakres wysokości: 1200–3500 m n.p.m. | DC: 16–20 cm MC: 121–176 g |
LC | |
Pika | ![]() |
Ochotona collaris | (E.W. Nelson, 1893) | szczekuszka obrożna | gatunek monotypowy | południowo-wschodnia Alaska (Stany Zjednoczone) i północno-zachodnia Kanada (Jukon, Terytoria Północno-Zachodnie i północno-zachodnia Kolumbia Brytyjska), na zachód od rzeki Mackenzie; zakres wysokości: 500–2000 m n.p.m. | DC: 17–19 cm MC: 117–200 g |
LC |
Pika | ![]() |
Ochotona pallasii | (J.E. Gray, 1867) | szczekuszka mongolska | gatunek monotypowy | góry Ałtaj (południowa Rosja, północny Sinciang i zachodnia Mongolia); rozdzielnie w południowej i wschodniej Mongolii (zaałtajska Gobi) i północnej Chińskiej Republice Ludowej (Dżungaria i Gobi); zakres wysokości: 1700–3100 m n.p.m. | DC: 16–23 cm MC: 150–270 g |
LC |
Pika | Ochotona opaca | Argyropulo, 1939 | gatunek monotypowy | endemit Kazachstanu (wyżyny na północ, zachód i wschód od jeziora Bałchasz); zakres wysokości: 400–1000 m n.p.m. | DC: 15–20 cm MC: 100–173 g |
LC | ||
Pika | Ochotona argentata | A.B. Howell, 1928 | szczekuszka srebrzysta | gatunek monotypowy | endemit Chińskiej Republiki Ludowej (centralne góry Helan Shan (Suyukou i okolice, Ningxia)); zakres wysokości: 2000–2300 m n.p.m. | DC: 20–24 cm MC: 230–250 g |
EN | |
Pika | Ochotona coreana | J.A. Allen & Andrews, 1913 | gatunek monotypowy | Pektu-san i otaczający ją obszar w Korei Północnej i północno-wschodniej Chińskiej Republice Ludowej (Jilin); zakres wysokości: 700–2500 m n.p.m. | DC: 16–20 cm MC: 144–190 g |
DD | ||
Pika | Ochotona mantchurica | O. Thomas, 1909 | szczekuszka mandżurska | 3 podgatunki | Chińska Republika Ludowa (Wielki i Mały Chingan) i Rosja (międzyrzecza rzeki Szyłki i Argun oraz południowo-wschodnie Zabajkale); zakres wysokości: 400–1300 m n.p.m. | DC: 14–22 cm MC: 110–260 g |
LC | |
Pika | Ochotona hoffmanni | Formozov, Yakhontov & Dmitriyev, 1996 | szczekuszka skalna | gatunek monotypowy | południowa Rosja (południowe Góry Ermana w Zabajkalu) i północno-wschodnia Mongolia (południowe góry Ereenii Nuruu w górach Bayan Nuruu) | DC: 19–21 cm MC: 260–310 g |
EN | |
Pika | Ochotona hyperborea | (Pallas, 1811) | szczekuszka północna | 8 podgatunków | od gór Ural przez północno-wschodnią Eurazję (Rosja, Mongolia i Chińska Republika Ludowa), Hokkaido (Japonia) oraz wyspy Morza Beringa i Morza Ochockiego; zakres wysokości: 200–2000 m n.p.m. | DC: 13–18 cm MC: 52–165 g |
LC | |
Pika | ![]() |
Ochotona turuchanensis | Naumov, 1934 | szczekuszka jenisejska | gatunek monotypowy | endemit Rosji (środkowa Syberia między środkowym i dolnym biegiem rzeki Jenisej a rzeką Lena); zakres wysokości: 100–1100 m n.p.m. | DC: 16–22 cm MC: 113–171 g |
LC |
Pika | ![]() |
Ochotona alpina | (Pallas, 1773) | szczekuszka ałtajska | 3 podgatunki | pasma górskie w południowej Rosji, wschodnim Kazachstanie, zachodniej i centralnej Mongolii oraz północno-zachodniej Chińskiej Republice Ludowej (Sinciang); zakres wysokości: 400–3100 m n.p.m. | DC: 19–25 cm MC: 150–360 g |
LC |
Ochotona | ![]() |
Ochotona dauurica | (Pallas, 1776) | szczekuszka dauryjska | 3 podgatunki | południowa Rosja (południowo-wschodni Ałtaj i południowe Zabajkale), Mongolia oraz północna i środkowa Chińska Republika Ludowa (na południe do Shaanxi i zachodniego Henanu); zakres wysokości: 800–3300 m n.p.m. | DC: 14–22 cm MC: 103–190 g |
LC |
Ochotona | Ochotona thomasi | Argyropulo, 1948 | szczekuszka stokowa | gatunek monotypowy | endemit Chińskiej Republiki Ludowej (północno-wschodnia i wschodnia Wyżyna Tybetańska (góry Qilian Shan, Burhan Budai Shan, A’nyêmaqên i Bayan Har Shan)); zakres wysokości: 2800–4100 m n.p.m. | DC: 12–17 cm MC: 40–115 g |
LC | |
Ochotona | Ochotona thibetana | (Milne-Edwards, 1871) | szczekuszka górska | 3 podgatunki | Chińska Republika Ludowa (góry Hengduan Shan w południowo-wschodnim Tybecie, południowo-wschodnie Qinghai, zachodni Syczuan i północno-zachodni Junnan) oraz północna Mjanma; zakres wysokości: 2100–4300 m n.p.m. | DC: 12–18 cm MC: 55–105 g |
LC | |
Ochotona | Ochotona qionglaiensis | Liu Shaoying, Jin Wei, Liao Rui & Sun Zhiyu, 2017 | gatunek monotypowy | endemit Chińskiej Republiki Ludowej (lasy w południowo-zachodnim Syczuanie) | brak danych | NE | ||
Ochotona | ![]() |
Ochotona cansus | Lyon, 1907 | szczekuszka chińska | 3 podgatunki | endemit Chińskiej Republiki Ludowej (góry Qilian Shan, góry na północny wschód od Wyżyny Tybetańskiej, Hengduan Shan, Qin Ling i Luyashan); zakres wysokości: 1700–4700 m n.p.m. | DC: 11–17 cm MC: 45–95 g |
LC |
Ochotona | ![]() |
Ochotona curzoniae | (Hodgson, 1858) | szczekuszka czarnowarga | 2 podgatunki | Chińska Republika Ludowa (Wyżyna Tybetańska) i północne Indie (Sikkim); prawdopodobnie skrajnie północny Nepal; zakres wysokości: 3200–4800 m n.p.m. | DC: 14–21 cm MC: 90–210 g |
LC |
Ochotona | ![]() |
Ochotona nubrica | O. Thomas, 1922 | szczekuszka norowa | 2 podgatunki | Ladakh na wschód wzdłuż południowej Wyżyny Tybetańskiej (północne Indie, północny Nepal i południowa Chińska Republika Ludowa); zakres wysokości: 3100–4600 m n.p.m. | DC: 15–18 cm MC: 108–135 g |
LC |
Ochotona | ![]() |
Ochotona sikimaria | O. Thomas, 1922 | gatunek monotypowy | Sikkim (północne Indie), zachodni Bhutan i przylegająca Wyżyna Tybetańska (Chińska Republika Ludowa) | DC: 14,6 cm MC: 67 g |
NE | |
Alienauroa | Ochotona syrinx | O. Thomas, 1911 | szczekuszka syczuańska | 2 podgatunki | endemit Chińskiej Republiki Ludowej (Kotlina Syczuańska na granicy gór Qin Ling i Daba Shan); zakres wysokości: 1800–3100 m n.p.m. | DC: 13–17 cm MC: 60–110 g |
LC | |
Alienauroa | Ochotona sacraria | O. Thomas, 1923 | gatunek monotypowy | endemit Chińskiej Republiki Ludowej (lasy w południowo-zachodnim Syczanie); zakres wysokości: 1200–3100 m n.p.m. | DC: 14,8 cm MC: około 79 g |
NE | ||
Alienauroa | Ochotona huanglongensis | Liu Shaoying, Jin Wei, Liao Rui & Sun Zhiyu, 2017 | gatunek monotypowy | endemit Chińskiej Republiki Ludowej (środkowy Syczuan); zakres wysokości: 1800–3100 m n.p.m. | DC: około 15,1 cm MC: około 99 g |
NE | ||
Alienauroa | Ochotona flatcalvariam | Liu Shaoying, Jin Wei, Liao Rui, Sun Zhiyu & Yang Liu, 2017 | gatunek monotypowy | endemit Chińskiej Republiki Ludowej (środkowy Syczuan) | DC: około 12,8 cm MC: około 71 g |
NE | ||
Conothoa | ![]() |
Ochotona macrotis | (Günther, 1875) | szczekuszka wielkoucha | 6 podgatunków | Tienszan i Pamiro-Ałaj, Wyżyna Tybetańska i Himalaje; zakres wysokości: 2500–5700 m n.p.m. | DC: 15–21 cm MC: 160–280 g |
LC |
Conothoa | ![]() |
Ochotona roylii | (Ogilby, 1839) | szczekuszka nepalska | 2 podgatunki | Himalaje przez Pakistan, Kaszmir, północne Indie, Nepal i południowy Tybet; zakres wysokości: 2100–4500 m n.p.m. | DC: 15–22 cm MC: 130–200 g |
LC |
Conothoa | ![]() |
Ochotona rufescens | (J.E. Gray, 1842) | szczekuszka rdzawa | 3 podgatunki | góry Iranu, Turkmenistanu, Afganistanu i Pakistanu; zakres wysokości: 200–2900 m n.p.m. | DC: 16–25 cm MC: 155–230 g |
LC |
Conothoa | Ochotona vizier | O. Thomas, 1911 | gatunek monotypowy | endemit Iranu | brak danych | NE | ||
Conothoa | ![]() |
Ochotona forresti | O. Thomas, 1923 | szczekuszka bhutańska | gatunek monotypowy | Namcze Barwa (Tybet), Gaoligong Shan (granica Chińskiej Republiki Ludowej i Mjanmy), góra Yulong (północno-zachodni Junnan); zakres wysokości: 2500–4400 m n.p.m. | DC: 15–19 cm MC: 85–148 g |
LC |
Conothoa | ![]() |
Ochotona ladacensis | (Günther, 1875) | szczekuszka płowa | gatunek monotypowy | północno-zachodnie Indie (Ladakh) oraz góry Kunlun w południowo-zachodniej Chińskiej Republice Ludowej (południowy Sinciang, północno-zachodni Tybet i wschodnie Qinghai); zakres wysokości: 4400–5500 m n.p.m. | DC: 15–24 cm MC: 100–320 g |
LC |
Conothoa | ![]() |
Ochotona rutila | (Severtzov, 1873) | szczekuszka turkiestańska | gatunek monotypowy | Tianszan (od strony Azji Środkowej) po Góry Hisarskie (południowo-wschodni Kazachstan, Kirgistan, wschodni Uzbekistan i Tadżykistan); zakres wysokości: 1800–3700 m n.p.m. | DC: 19–26 cm MC: 220–320 g |
LC |
Conothoa | ![]() |
Ochotona koslowi | (Büchner, 1894) | szczekuszka murawowa | gatunek monotypowy | endemit Chińskiej Republiki Ludowej (obszary trawiaste i stepy w górach Kunlun (południowy Sinciang i Qinghai)); zakres wysokości: 4100–4800 m n.p.m. | DC: 17–24 cm MC: 100–300 g |
EN |
Conothoa | ![]() |
Ochotona erythrotis | (Büchner, 1890) | szczekuszka rudoucha | 6 podgatunków | endemit Chińskiej Republiki Ludowej (dorzecze górnegu biegu rzeki Huang He, góry Qilian Shan (Qinghai i Gansu), dorzecza górnego i środkowego biegu rzek Jangcy i Mekong (południowo-zachodni Qinghai, północno-wschodnie Tybet, środkowy Syczuan i północno-zachodni Junnan); zakres wysokości: 2000–4800 m n.p.m. | DC: 17–25 cm MC: 125–350 g |
LC |
Conothoa | Ochotona iliensis | Li Weidong & Ma Yong, 1986 | szczekuszka urwiskowa | gatunek monotypowy | endemit Chińskiej Republiki Ludowej (Borohoro Shan i Halik Shan we wschodnim Tienszanie (północno-zachodni Sinciang); zakres wysokości: 2800–4100 m n.p.m. | DC: 19–20 cm MC: 200–250 g |
EN |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, EN – gatunek zagrożony, DD – gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia; NE – gatunki niepoddane jeszcze ocenie.
Opisano również szereg gatunków wymarłych[31]:
- Ochotona agadjianiani Melik-Adamian, 2003[32] (Armenia; fanerozoik)
- Ochotona antiqua Argyropulo & Pidoplichko, 1939[10] (Ukraina; pliocen)
- Ochotona azerica Gadzhiev & Aliev, 1969[31] (Azerbejdżan; plejstocen)
- Ochotona bazarovi Erbajeva, 1988[33]
- Ochotona chowmincheni Erbajeva, Flynn, Li Chuankui & Marcus, 2006[34] (Chińska Republika Ludowa; miocen)
- Ochotona dodogolica Erbajeva, 1966[35] (Rosja; plejstocen)
- Ochotona eximia (Khomenko, 1914)[36] (Mołdawia; miocen)
- Ochotona filippovi Erbajeva, 1999[37] (Rosja; plejstocen)
- Ochotona gracilis Erbajeva & Zheng Shaohua, 2005[38] (Chińska Republika Ludowa; pliocen)
- Ochotona gromovi Erbajeva, 1976[39] (Rosja; plejstocen)
- Ochotona gudrunae Еrbajeva, Flynn, Li Chuankui & Marcus, 2006[40] (Chińska Republika Ludowa; pliocen)
- Ochotona gureevi Еrbajeva, 1966[41] (Rosja; plejstocen)
- Ochotona intermedia Erbajeva, 1976[39] (Rosja; plejstocen)
- Ochotona kalfense (Lungu, 1981)[42] (Mołdawia; miocen)
- Ochotona kirgizica (Gureev, 1964)[43] (Kirgistan; fanerozoik)
- Ochotona kormosi Fostowicz-Frelik, Frelik & Gasparik, 2010[44] (Węgry; pliocen/plejstocen)
- Ochotona kurdjukovi (Gureev, 1964)[45] (Kirgistan; fanerozoik)
- Ochotona lagreli Schlosser, 1924[46] (Chińska Republika Ludowa; plejstocen)
- Ochotona lingtaica Еrbajeva & Zheng Shaohua, 2005[47] (Chińska Republika Ludowa; pliocen)
- Ochotona magna Еrbajeva & Zheng Shaohua, 2005[48] (Chińska Republika Ludowa; plejstocen)
- Ochotona mediterranensis Suata-Alpaslan, 2009[49] (Turcja; pliocen)
- Ochotona nihewanica Qiu Zhuding[50] (Chińska Republika Ludowa; miocen)
- Ochotona ozansoyi Şen, 2003[51] (Turcja; miocen)
- Ochotona plicodenta Еrbajeva & Zheng Shaohua, 2005[52] (Chińska Republika Ludowa; pliocen)
- Ochotona polonica Sych, 1980[53] (Polska; pliocen)
- Ochotona pseudopusilla Gureev & Schevtschenko, 1964[54] (Ukraina; pliocen)
- Ochotona sibirica Еrbajeva, 1988[55] (Rosja; plejstocen)
- Ochotona spanglei Shotwell, 1956[56] (Stany Zjednoczone; miocen)
- Ochotona tedfordi Еrbajeva, Flynn, Li Chuanki & Marcus, 2006[57] (Chińska Republika Ludowa; miocen)
- Ochotona tologoica Khabayeva, 1958[58] (Rosja; plejstocen)
- Ochotona transcaucasica Vekua, 1967[59] (Gruzja; plestocen)
- Ochotona ursui Simionescu, 1930[60] (Rumunia; plejstocen)
- Ochotona whartoni Guthrie & Matthews, 1971[61] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
- Ochotona youngi Еrbajeva & Zheng Shaohua, 2005[62] (Chińska Republika Ludowa; plejstocen)
- Ochotona zabiensis Fostowicz-Frelik, 2008[63] (Polska; plejstocen)
- Ochotona zasuchini Еrbajeva, 1988[64] (Rosja; plejstocen)
- Ochotona zazhigini Еrbajeva, 1988[65] (Azja; pliocen)
- Ochotona zhangi Еrbajeva & Zheng Shaohua, 2005[66] (Chińska Republika Ludowa; plejstocen)
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Młodszy homonim Lagomys Storr, 1780 (Sciuridae).
- ↑ Nieuzasadniona poprawka Pika Lácèpède, 1799; młodszy homonim Pica Brisson, 1760 (Aves).
- ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Lagomys G. Cuvier, 1800.
- ↑ Młodszy homonim Abra Lamarck, 1818 (Mollusca).
- ↑ Nowa nazwa dla Abra J.E. Gray, 1863.
- ↑ a b Nomen nudum.
- ↑ Wariant pisowni Tibetholagus Argyropulo & Pidoplichko, 1939.
- ↑ DC – długość ciała; MC – masa ciała
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b J.H.F. Link: Beyträge zur Naturgeschichte. Cz. 2. Rostock: K.C. Stiller, 1795, s. 74. (niem.).
- ↑ B.G. de Lacépède: Tableau des divisions, sous-divisions, ordres et genres des mammifères. W: B.G. de Lacépède: Discours d’ouverture et de clôture du cours d’histoire naturelle, donné dans le Muséum national d’Histoire naturelle, l’an VII de la République, et tableaux méthodiques des mammifères et des oiseaux. Paris: Plassan, 1799, s. 9. (fr.).
- ↑ G. Cuvier: Lectures on comparative anatomy. Cz. 1. Londyn: T.N. Longman and O. Rees, 1800, s. tab. 1. (ang.).
- ↑ J.G. Fischer von Waldheim: Das Nationalmuseum der Naturgeschichte zu Paris. Von seinem Ursprunge bis zu seinem jetzigen Glanze. Cz. 2. Frankfurt am Main: Friedrich Esslinger, 1803, s. 126. (niem.).
- ↑ J. Fleming: The philosophy of zoology; or, A general view of the structure, functions, and classification of animals. Cz. 1. Edinburgh: A. Constable, 1822, s. 191. (ang.).
- ↑ J.E. Gray: Class: Mammalia. W: B.H. Hodgson: Catalogue of the specimens and drawings of mammals, birds, reptiles, and fishes of Nepal and Tibet. Londyn: The Trustees, 1836, s. 11. (ang.).
- ↑ J.E. Gray. Notes on the skulls of hares (Leporidæ) and picas (Lagomyidæ) in the British Museum. „The Annals and Magazine of Natural History”. Third Series. 20, s. 220, 1867. (ang.).
- ↑ a b M.W. Lyon. Classification of the Hares and their allies. „Smithsonian Miscellaneous Collections”. 45 (1445), s. 324, 1094. (ang.).
- ↑ E. Strand. Miscellanea nomenclatorica zoologica et palaeontologica I-II. „Archiv für Naturgeschichte”. 92 (A8), s. 59, 1926. (niem.).
- ↑ a b А.И. Аргиропуло & И.Г. Пидопличко. Представители Ochotonidae (Duplicidentata, Mammalia) в плиоцене. Ф. СССР. „Доклады Академии наук CCCP”. 24 (7), s. 723–728, 1939. (ros.).
- ↑ a b c M. Kretzoi. Weitere Beiträge zur Kenntnis der Fauna von Gombaszög. „Annales Historico-Naturales Musei Nationalis Hungarici”. 34, s. 111, 1941. (niem.).
- ↑ А.И. Аргиропуло. Обзор рецентных видов семейства Lagomyidae Lilljeb., 1886 ( Lagomorpha, Mammalia). „Труды Зоологического института РАН”. 7, s. 124-128, 1948. (ros.).
- ↑ a b Erbajeva 1988 ↓, s. 186.
- ↑ a b Erbajeva 1988 ↓, s. 170.
- ↑ a b S. Liu, W. Jin, R. Liao, Z. Sun, T. Zeng, J. Fu, Y. Liu, X. Wang, P. Li, M. Tang, L. Chen, L. Dong, M. Han & D. Gou. Phylogenetic study of Ochotona based on mitochondrial Cyt b and morphology with a description of one new subgenus and five new species. „Acta Theriologica Sinica”. 37 (1), s. 16, 2017. DOI: 10.16829/j.slxb.201701001. (ang.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 55–56. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 274–278. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Ochotona. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-03-01].
- ↑ a b c d e A. Lissovsky: Family Ochotonidae (Pikas). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher Jr. & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 47–60. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
- ↑ a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 180–183. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ a b Palmer 1904 ↓, s. 468.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 537.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 360.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 71.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 472.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 139.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 201.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 25.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-09-13]. (ang.).
- ↑ Taxonomy: Ochotona – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-14]. (ang.).
- ↑ a b J.S. Zijlstra: Ochotona. Hesperomys project. [dostęp 2023-01-22]. (ang.).
- ↑ Cytat za Zijlstra: G. Melik-Adamyan , Stratigraphy and Paleogeography of Pliocene and Lower Neopleistocene of Central and Northwestern Armenia based on Fauna of Land Vertebrates, Erevan 2003, s. 1–29 (ang.).
- ↑ Erbajeva 1988 ↓, s. 92.
- ↑ Erbajeva i in. 2006 ↓, s. 136.
- ↑ Erbajeva 1966 ↓, s. 94.
- ↑ И. Хоменко / J. Khomenko. Метическя Фауна с. Таракліи Бендерскаго у / La faune méotique du village Taraklia du district de Bendery. „Трудовь Бессарабскаго общества естествоиспытателей / Travaux de la Société des Naturalistes et des Amateurs des Sciences Naturelles de Bessarabie”. 5, s. 1–55, 1914. (ros. • fr.).
- ↑ М.А. Ербаева. Новый вид раннеплейстоценовой пищухи из Восточной Сибири. „Палеонтологический журнал”. 1, s. 114–115, 1999. (ros.).
- ↑ Erbajeva i Zheng 2005 ↓, s. 105.
- ↑ a b Д.Б. Базаров, М.А. Ербаева & И.Н. Резанов: Геология и фауна опорных разрезов антропогена Западного Забайкалья. Москва: Наука, 1976, s. 65. (ros.).
- ↑ Erbajeva i in. 2006 ↓, s. 138.
- ↑ Erbajeva 1966 ↓, s. 96.
- ↑ А.Н. Лунгу: Гиппарионовая фауна среднего сармата Молдавии (насекомоядные, зайцеобразные и грызуны). Кишинев: Штиинца, 1981, s. 46. (ros.).
- ↑ Gureev 1964 ↓, s. 225.
- ↑ Ł. Fostowicz-Frelik, G.J. Frelik & M. Gasparik. Morphological phylogeny of pikas (Lagomorpha: Ochotona), with a description of a new species from the Pliocene/Pleistocene transition of Hungary. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 159 (1), s. 100, 2010. DOI: 10.1635/053.159.0107. (ang.).
- ↑ Gureev 1964 ↓, s. 224.
- ↑ M. Schlosser. Tertiary Vertebrates from Mongolia. „Palaeontologia Sinica”. Series C. 1 (1), s. 49, 1924. (ang.).
- ↑ Erbajeva i Zheng 2005 ↓, s. 103.
- ↑ Erbajeva i Zheng 2005 ↓, s. 99.
- ↑ F. Suata-Alpaslan. Ochotona mediterranensis nov. sp. (Lagomorpha- Mammalia) from Early Pliocene of İğdeli (Anatolia-Turkey). „International Multidisciplinary Scientific GeoConference, SGEM, Surveying Geology & Mining Ecology Management”. 2009 (1), s. 100, 2009. (ang.).
- ↑ 邱铸鼎 / Z.=d. Qiu. 记河北蔚县泥河湾层短耳兔属—新种 / A new ochotonid from Nihewan Bed of Yuxian, Hebei. „古脊椎动物学报 / Vertebrata PalAsiatica”. 23 (4), s. 276, 1985. (chiń. • ang.).
- ↑ Ş. Şen: Lagomorpha. W: M. Fortelius, J. Kapppelman, Ş. Şen & R.L. Bernor (redaktorzy): Geology and Paleontology of the Miocene Sinap Formation, Turkey. New York: Columbia University Press, 2003, s. 163–178. ISBN 978-0-231-11358-8. (ang.).
- ↑ Erbajeva i Zheng 2005 ↓, s. 97.
- ↑ L. Sych. Lagomorpha (Mammalia) from the Pliocene and early Pleistocene of Poland. „Folia Quaternaria”. 51, s. 57, 58, 60, 61, 63, 1980. (ang.).
- ↑ Gureev 1964 ↓, s. 231.
- ↑ Erbajeva 1988 ↓, s. 88.
- ↑ J.A. Shotwell. Hemphillian mammalian assemblage from northeastern Oregon. „Geological Society of America Bulletin”. 67 (6), s. 726, 1956. DOI: 10.1130/0016-7606(1956)67[717:HMAFNO]2.0.CO;2. (ang.).
- ↑ Erbajeva i in. 2006 ↓, s. 135.
- ↑ Г.М. Хабаева. Ископаемая пищуха (Lagomorpha, Ochotonidae) из Забайкалья. – В кп.. „Краеведческий сборник”. 2, s. 108, 1958. Улан-Удэ. (ros.).
- ↑ А.К. Векуа. Новый представитель Lagomyidae из палеолита Грузии. „Сообщения Академии наук Грузинской ССР”. 45 (1), s. 139–143, 1967. (ros.).
- ↑ I. Simionescu. Vertebratele Pliocene de la Mălușteni (Covurlui). „Academie Româna, Publicatiile Fondului „Vasile Adamachi””. 9 (49), s. 26, 1930. (fr.).
- ↑ R.D. Guthrie & J.V. Matthews Jr.. The Cape Deceit fauna-Early Pleistocene mammalian assemblage from the Alaskan Arctic. „Quaternary Research”. 1 (4), s. 492, 1971. DOI: 10.1016/0033-5894(71)90060-3. (ang.).
- ↑ Erbajeva i Zheng 2005 ↓, s. 100.
- ↑ Ł. Fostowicz-Frelik. Review of the earliest Central European Ochotona (Mammalia: Lagomorpha), with a description of a new species from Poland. „Mammalia”. 72 (2), s. 74, 2008. DOI: 10.1515/MAMM.2008.011. (ang.).
- ↑ Erbajeva 1988 ↓, s. 93.
- ↑ Erbajeva 1988 ↓, s. 91.
- ↑ Erbajeva i Zheng 2005 ↓, s. 106.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
- А.А. Гуреев: Фауна СССР: Млекопитающие. T. 3. Cz. 10: Зайцеобразные (Lagomorpha). Москва; Ленинград: Издательство Академии Наук СССР, 1964, s. 1–276. (ros.).
- М.А. Ербаева. Новые данные для биостратпграфии антропогеновых отложе ний Западного Забайкалья. „Бюллетень Комиссии по изучению четвертичного периода”. 31, s. 93–103, 1966. (ros.).
- М.А. Ербаева: Пищухи кайнозоя: таксономия, систематика, филогения. Москва: Наука, 1988, s. 1–221. ISBN 978-5-02-004645-0. (ros.).
- М.А. Еrbajeva & S.-h. Zheng. New data on Late Miocene – Pleistocene ochotonids (Ochotonidae, Lagomorpha) from North China. „Acta Zoologica Cracoviensia”. 48 (1–2), s. 93–117, 2005. (ang.).
- М.А. Erbajeva, L.J. Flynn, Ch.-k. Li & L. Marcus. New Late Cenozoic ochotonids from China. „Beiträge zur Paläontologie”. 30, s. 133–141, 2006. (ang.).