Jump to content

Владимир Ленин

From Vikipedija
Владимир Ленин
Мовардә тарјх 22 Апрел 1870(1870-04-22)[1][2][…]
Мовардә зәмин
Мардә тарјх 21 Јанвар 1924(1924-01-21)[3][4][…] (53 синәдә)
Šәһрвандәти
Ымзо
Ҹоммонс Ҹоммонс


Владимир Ленин (Влади́мир Ильи́ч Улья́нов; 22 апрел 1870 — 21 жанвар 1924) — ҹј коммунистон лидеронәдә gјлләж бјә. Совет Ыбемони офажә кардәкәс, Совет Ыбемони 1-инә рәһбәр бјә.

Әҹәж әǧјләти, čоһиләти

[edit | edit source]

Әв ҹј Урусижәти Симбирск (јсәтнә Улжановск) šәһәрәдә бә дјнжо омә. Әв ҹј уруси, жәһуди, алмани умžән бјә. Әҹәж пјә дижовјž, инә әрбоб бјә. 1887-инә сорәдә ҹј Урусижәти ҹар ЫЫЫ Александр ҹј Ленини жолә боә Александри кјšтәšе. Бә вахтнәку әв бә ҹари вәжнә беждә. 1889-инә сорәдә әв Самарадә инǧилобкардәкәсон дјлә дәšедә.

1-инә Урусә Ынǧјлоб

[edit | edit source]
Ҹәпо

1904-инә сорәдә Урусижәтәдә одәмон дјләдә норозижәти һесбе. Ынǧјлоби әввәләдә Ленин Ысвеҹрәдә бјә. 1905-инә сорәдә Урусижәтәдә бә иčласәдә Ленин вотедә ҹәмә әсос вәзифә феодализми рјнә кардеже. 1906-инә сори әвәсорәдә әв бә Финландижә šедә. 1905-инә сори декабрәдә әв Ысвеҹәдә бежәдә әжо 1-инә кәрә Ыосиф Сталини виндедә. 1-инә Урусә инǧилоб 1905-1907-инә соронәдә бедә. Јм инǧјлоб ҹари һакимижәтику еǧанде зјнедәни.

1917-инә сори Жолә Октжабри Ынǧјлоб

[edit | edit source]

20 октжабр 1917-инә сорәдә Ленин бә Урусижәти Петроgрад šәһәр ǧанунику кәно оgардедә, ножабр 1917-инә сорәдә Ленин ҹари һакимижәтику еғандеждә.

Ҹј инǧјлоби бәпеšтә

[edit | edit source]

1918-инә сорәдә Урусижәт Ыминә Дјнжо čанgику беšедә. 17-18 ижул 1918-инә сорәдә ҹари хјжзони һәммә кјšтедә. 30 авgуст 1918-инә сорәдә бә Ленини ғәсд бедә. 21 жанвар 1924-инә сорәдә Ленин мардедә.

Сәвонон

[edit | edit source]
  1. Библиотһèгуе натионале де Франҹе БнФ идентификатору (фр.): ачыг мәлумат платформасы. 2011.
  2. Владимир Ылжитš Улжанов // Еести биоgраафилине андмебаас ЫСЫК (ест.). 2004.
  3. Ленин Владимир Ильич // Большая советская энциклопедия (рус.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1973.Т. 14 : Куна — Ломами. С. 294–300.
  4. Ресис А. Владимир Ленин // Енҹјҹлопæдиа Британниҹа (инg.).
  5. П. Ви. Ленин, Владимир Ылиҹһ (инg.). // Тһе Енҹиҹлопæдиа Британниҹа 12 Лондон, НЈҸ: 1922.Вол. ХХХЫ Енgлисһ Һисторј то Ојама, Ыwао.