Alinda
Grekçe: Ἄλινδα | |||||||||
 Alinda Antik Kenti | |||||||||
  Alinda Türkiye haritasındaki konumu. | |||||||||
| Diğer adı | Ialanti | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konum | Karpuzlu, Aydın,  Türkiye | ||||||||
| Bölge | Karya | ||||||||
| Koordinatlar | 37°33′15″K 27°49′41″D / 37.55417°K 27.82806°D | ||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| Kuruluş | MÖ 5. yüzyıl | ||||||||
| Kültür(ler) | Hellenistik Dönem, Roma Dönemi | ||||||||
| Bağlı olduğu | Attika-Delos Deniz Birliği | ||||||||
| İlgili kişi(ler) | Büyük İskender, | ||||||||
| Sit ayrıntıları | |||||||||
| Buluntu(lar) | Akropolis-(güneyi sur duvarı), tiyatro, agora, sur kuleleri, stoa | ||||||||
| Kazı tarihleri | 1898 (Keşif) | ||||||||
| Durum | Restore | ||||||||
| Mülkiyet | Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanmış tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer almaktadır. | ||||||||
| Kamusal erişim | Açık | ||||||||
Alinda 
 | |||||||||
Alinda (Grekçe: Ἄλινδα), Aydın'ın Karpuzlu ilçe merkezinin üst kısımlarında yer alan bir antik çağ Karya kentidir. Büyük boyutlu kent kalıntıları ve altında Karpuzlu Ovası'nın uzandığı bir manzaraya sahiptir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Alinda antik kent araştırmalarda kentin tarih sahnesine çıkışının genellikle M.Ö. 4. yüzyıl olduğu söylense de kent hakkında bildiklerimiz M.Ö. 14. yüzyıla kadar gitmektedir. Alinda, Hitit İmparatoru II. Mursilis (M.Ö. 1350-1320) döneminde Sena Irmağı ülkesine bağlı bir kentti. II. Mursilis döneminde Alinda kentinin adının İalanti olduğu bilinmektedir. MÖ 5. yüzyılda Attika-Delos Deniz Birliği'ne vergi ödemiş olduğu bilinmektedir.[1]
Sürgündeki Karya Kraliçesi Ada'nın elinde bulunan kale burasıydı. Ada, M.Ö. 334 yılında Büyük İskender'i burada karşıladı. İskender Karya'yı ele geçirdiğinde Ada'ya tüm bölgenin hükümdarı olma yetkisini verdi.[2]
Şehrin kısa bir süre sonra "Latmos'un İskenderiyesi" (Yunanca: Αλεξάνδρεια στη Λάτμο) olarak yeniden adlandırıldığı ve bu ismin Bizanslı Stephanus tarafından da kaydedildiği anlaşılıyor; ancak kaynaklar bu ismi taşıyan yerleşimin tam yeri konusunda fikir birliğine varmıyor. Alinda'nın eski ismi en geç M.Ö. 81 yılında tekrar kullanılmaya başlandı. MS 2. yüzyılda Batlamyus'un Coğrafya adlı eserinde (Kitap V, bölüm 2) "Alinda" olarak geçmektedir.
Alinda, MÖ 3. yüzyıldan MS 3. yüzyıla kadar kendi paralarını basan önemli bir ticaret şehri olmaya devam etti.[3] Stephanus, kentte Praksiteles'e ait bir Afrodit heykelinin bulunduğu bir Apollon tapınağının bulunduğunu kaydeder.
Alinda, Karya mezarlarının bulunduğu bir nekropole sahiptir ve kısmen kazılmıştır. Alinda'da ayrıca bir Roma su kemeri, bir pazar yeri, nispeten iyi durumda 5.000 kişilik bir Roma tiyatrosu ve çok sayıda tapınak ve lahit kalıntısı da dahil olmak üzere büyük bir su sistemi vardı.[4]
Bir eski stadyum ve yıkık birkaç yapı kalmış olan kentin, döneminde çok büyük ve gösterişli olduğu belirtilmektedir. Güçlü bir savunmaları olduğu, agoradaki kocaman top deliklerinden anlaşılabilir. Alinda Bizans döneminde Aphrodisias Metropolitliğine bağlı piskoposluk merkezi olmuştur.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Alinda". TAY Projesi. Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - 25 Ağustos 2021. 25 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2021.
- ^ Arrian, Anabasis of Alexander, §1.23.8
- ^ Cobb Institute of Archaeology. "Museum object: Coin". Mississippi State University. 1 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Professor Fikret Yegül. "Roman Building Technology and Architecture: Water supply systems: Cisterns, reservoirs, aqueducts". University of California. 20 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Alinda". Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. T.C.Kültür ve Turizm Bakanlığı, 28 Ağustos 2021. 15 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
OpenStreetMap'te Alinda ile ilgili coğrafi veriler
Tarih 
Coğrafya Ekonomi Kültür Yönetim Eğitim Altyapı Sağlık Ulaşım Meydanlar 
Wikimedia Commons'ta Alinda ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Aydın ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. 
Arkeoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. Otorite kontrolü - kulturenvanteri.com: 1883
- VIAF: 185145542727696642495
